✍️: فرج براری/ فعال رسانه ای
نوزدهم شهریور ماه روز جهانی پیشگیری از خودکشی نام گرفته است. ایلام جاییست که در میزان آمار بالای خودکشی برای خودش در جهان اسم و رسمی دارد. سرزمین طلوع آفتاب است اما سالهاست غروب خودخواسته ی مردمش را به نظاره نشسته است.
جامعه شناسان استان و حتی روانشناسان سالهاست علت های بیشمار خودکشی در ایلام را شناخته اند، اما مسئولین فقط بر علت های مورد نظر خود تاکید می ورزند.
جالب است بدانید این جا همه تاکید می کنند:!!معاون علمی پیشگیری از خودکشی وزارت بهداشت تاکید می کند…مدیر کل دفتر سلامت روان تاکید می کند…مدیرکل دفتر مشاور سازمان بهزیستی تاکید می کند…معاون پیشگیری از آسیب ها تاکید می کند… معاون اجتماعی استانداری تاکید می کند…استاندار تاکید می کند…معاون بهداشتی، درمانی و پژوهشی همه تاکید می کنند… یکی بر لزوم پیشگیری تاکید می کند. دیگری بر لزوم مداخله تاکید می کند… آن یکی بر لزوم کنترل آسیب ها تاکید می کند و دیگری بر ضرورت کنترل آسیب ها… یکی دیگر بر لزوم برنامه ریزی تاکید می کند و آن دیگری بر اقدام در جهت آسیب ها تاکید می کند و بیچاره آخری هنوز عوامل آسیب را نشناخته، چون بر لزوم شناخت عوامل آسیب زا تاکید می کند.
خلاصه سالهاست تمام این تاکیدات و تصریحات و تشریحات با تکراری کپی وار بر ذهن جامعه سنگینی می کند، بدون آنکه در کاهش آمار خودکشی خودش را نشان دهد.!!
ایلام مکانیست که بودجه های پیشگیری از خودکشی در آن اگر غیب نشود بی تاثیر می ماند. جایی که جلسات آسیب های اجتماعی به ضیافت شام یا نهاری پایان می پذیرد تا اکثر مردم آسیب دیدگان شرایط اقتصادی و اجتماعی باقی بمانند.
غربالگری؛ تحویل پرسشنامه و اهدای چند ورق قرص ضداضطراب به افراد دارای پتانسیل خودکشی چندان تاثیری در کاهش آمار خودکشی استان نداشته است.
دوره های آموزشی مقابله با آسیب های اجتماعی در دانشگاه ها با عناوینی چون (کمکم کن، دستم بگیر، ولم نکن…) کسی را از فکر خودکشی بر حذر نداشته است.
سازمان بهزیستی اخیرا خطاب به شهروندان اعلام کرده است:«به ناچار اگر قصد خودکشی داشتید، با اورژانس اجتماعی تماس بگیرید!» حالا به تماس گیرندگان احتمالی چه می گویند؟ چگونه آنها را مجاب می سازند که از فکر خودکشی دست بردارند؟ چه راهکار فوری و عملی برای درمان دردهای یک انسان جان به لب رسیده پیشنهاد می کنند؟ چه کسی با شنیدن این حرف ها از قصد خودکشی منصرف می شود؟ کدام یک از نصایح اورژانس اجتماعی می تواند انسان گرفتار در چنگال فقر و فاجعه را نجات دهد؟
سامانه های دیگری هم در سطح کشور برای کسانی که در شرایط بد عاطفی قرار دارند، کلاسهای آنلاین مشاوره بحران ترتیب می دهند.
«سامانه نوشتاری بحران یا طعم گیلاس»یکی از آنهاست، در پروفایل وب سایت این سامانه آمده است:”ما اینجاییم تا هیچ کسی در ایران در لحظات سخت زندگی تنها نباشد.”یعنی مردم فقط با وصل شدن به مشاور بحران در آن سوی خط، می توانند مفت و مجانی از دست افکار مزاحم خودکشی خلاص شوند! و جان خود را نجات دهند.
عنوان”طعم گیلاس”آشکارا از فیلم معروف “عباس کیارستمی”وام گرفته شده است.آقای “باقری” یکی از شخصیت های فیلم حکایت می کند که یک روز به قصد حلق آویز کردن خودش به جنگل رفته، اما: طعم یک توت زندگیش را نجات داده است.او می گوید:”از طعم یک گیلاس هم نباید به راحتی گذشت.”با اینکه طعم یک گیلاس قهرمان اصلی فیلم عباس کیارستمی را از مرگ خودخواسته نجات نداد و سرانجام آقای باقری، شخصیت موعظه گر فیلم است که قبول می کند، رویش خاک بریزد و پولها را بردارد.
افسوس که اینجا درخت گیلاسی نیست که آدم از آن بالا برود، به افق خورشید خیره بماند، دستهای چسبناک و خیس شده از گیلاسهای شیرین را بلیسد،از فکر خودکشی منصرف شود و شادمان به خانه بازگردد. اینجا بلوط دارد، بلوط تلخ است و بالارفتن از آن مشکل تر…
هر ساله بدلیل آمار بالای خودکشی در استان، کارشناسانی به جهت بررسی این مسئله به ایلام فرستاده شده اند. کسانیکه بدون احساس مسئولیت و حتی اشاره ای به شاخص فلاکت استان، جنگ و آثار مخرب آن، وضعیت نابسامان اقتصادی، فقرو محرومیت، افسردگی، بیکاری و رنج مضاعفش، تورم فزاینده و فاجعه ی سقوط به حاشیه، چاره ی کار را تنها در “تقویت نشاط اجتماعی” ارتقاء تاب آوری اجتماعی”و “انتشار اخبار خوب و امید بخش” خلاصه کردند.
در جامعه ای که نزدیک به چهار دهه، شادی کردن از کاذب تا غیرکاذب به معنای لاقیدی و قانون شکنی تعبیر می شده است، باید دغدغه ی بیشتری داشت و محدود کردن شادی به کف زدن در جنگ شادی ها، مشکل تقویت نشاط در جامعه و وضعیت نامناسب اقتصادی و روانی مردم را برطرف نخواهد کرد.
خلاصه در پایان یک خبر خوب و امید آفرین اینکه: استاندار ایلام اخیرا از ایجاد مجتمعی بنام “شوق زندگی”به منظور کاهش آسیبهای اجتماعی در استان خبر داده است..!!